Για τα φετινά Χριστούγεννα που είναι τόσο διαφορετικά, λέω, μαζί με τις ευχές, να αναρτήσω και κάποιες πληροφορίες, σαν ένα μικρό μάθημα για αρχάριους, καθώς οι περισσότεροι αφιερώνουν χρόνο για πλοήγηση στο διαδίκτυο περισσότερο από κάθε άλλη τέτοια περίοδο.
Αν εξαιρέσουμε την πρώτη εορταστική, οι πέντε απεικονίσεις αποτελούν το πλέον εύγλωττο παράδειγμα ως προς τι υπάρχει γύρω από τον πλανήτη μας αυτή τη στιγμή: στη δεύτερη φωτογραφία, οι δορυφόροι που ήταν σε τροχιά έως το έτος 2015· (έως 25-11-2020, ο Elon Musk, έθεσε σε τροχιά 901 δορυφόρους χαμηλής τροχιάς για το δίκτυο «Starlink», με στόχο 1440 δορυφόρους πριν το τέλος του 2022).
Ο μεγάλος δακτύλιος (στεφάνι) που σχηματίζεται, απέχει 35.786 χιλιόμετρα από την επιφάνεια του πλανήτη. Εκεί βρίσκονται γεω-στατικοί/γεω-σύγχρονοι δορυφόροι, μία λύση που οραματίστηκε, ως γνωστόν, ο Άρθουρ Κλαρκ το έτος 1945.
Στρατιωτικοί-παρατήρησης, διαφόρων ειδών μετεωρολογικοί, τηλεπικοινωνιακοί-ραδιοτηλεοπτικοί, όλοι, παραταγμένοι σαν πιγκουίνοι, «τρέχουν» με ταχύτητα 11.000 χιλιομέτρων την ώρα, «βλέποντας» ή στοχεύοντας πάντοτε την ίδια περιοχή στο έδαφος (ειδάλλως τα επίγεια δορυφορικά «πιάτα» θα έπρεπε να κινούνται συνεχώς, σύμφωνα με την κίνηση του δορυφόρου που στοχεύουν. Φυσικά, πάντοτε παρατηρείται μία απόκλιση λίγων μοιρών, στον άξονα Βορρά-Νότου, η οποία διορθώνεται αυτόματα από τα συστήματα που υπάρχουν εκεί πάνω). Στρατιωτικοί δορυφόροι παρατήρησης δεν βρίσκονται μόνον σε γεω-σύγχρονη διαμόρφωση, έχουν εξίσου τοποθετηθεί σε πολύ χαμηλές τροχιές.
Στην προτελευταία εικόνα-γράφημα, η θέση των ελληνικών δορυφόρων της Hellas Sat, που βρίσκονται —σε προέκταση— πάνω από την Ανατολική Αφρική.
Στην τέταρτη απεικόνιση, οι κουκκίδες μεγάλης πυκνότητας που μάς κυκλώνουν είναι οι δορυφόροι χαμηλής τροχιάς (low-orbit satellites), πολύ κοντά στη Γη, οι οποίοι κινούνται με 25.000–27.000 χιλιόμετρα την ώρα. Οι δορυφόροι αυτοί, επίσης τηλεπικοινωνιακοί, —π.χ., του συστήματος Iridium, επιστημονικοί-παρατήρησης εδάφους και μετρήσεων της ατμόσφαιρας, o Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS), δορυφόροι «άλλων» υπηρεσιών, καθώς και το τηλεσκόπιο Hubble—, βρίσκονται μεταξύ 420–780 χιλιομέτρων από τη Γη.
Υπάρχουν και πάρα πολλά «διαστημικά σκουπίδια»: συντρίμμια από συγκρούσεις που συνέβησαν κατά το παρελθόν, κομμάτια που έχουν αποκολληθεί, άτρακτοι πυραύλων, —όλα «δημιουργίες» των τελευταίων 60–65 χρόνων, απότοκος της εξέλιξης και των αναγκών του ανθρώπου, αλλά και του Ψυχρού Πολέμου (τελευταία φωτογραφία-γράφημα).
Ενδιάμεσα, μεταξύ γεωστατικής και χαμηλής τροχιάς, βρίσκονται οι δορυφόροι συστημάτων προσδιορισμού θέσης και υπηρεσιών χρονισμού ακριβείας. Με τη σειρά που τους αναφέρω, και η θέση τους: σύστημα GLONASS (Ρωσία), GPS (ΗΠΑ), BeiDou (Κίνα), και λίγο μακρύτερα, αλλά εξίσου κοντά, το νεοπαγές ευρωπαϊκό σύστημα Galileo, το οποίο θα συμβάλλει και σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Σε αυτές τις θέσεις, που απέχουν 18–24.000 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης, κινούνται με ταχύτητες μεταξύ 13.000–14.000 χιλιομέτρων την ώρα.
Σε άλλα σημεία, κοντά στις βασικές τροχιές, υπάρχουν και εφεδρικοί σε αναμονή. Πιο «έξω», από το ύψος των 300 χιλιάδων χιλιομέτρων και άνω, βρίσκονται «παρκαρισμένοι» πολλοί δορυφόροι-σκουπίδια που έχουν βγει εκτός λειτουργίας. Εκεί βρίσκεται το «κοιμητήριο» παλιών και ανενεργών πλέον ή χαλασμένων μονάδων.
Παρ’ όλα αυτά, θα έλεγα ότι οι περισσότεροι κυριολεκτικά μάς προσέχουν και φροντίζουν για μας, ενώ κάποιοι άλλοι, μόνο μάς «προσέχουν»... [dPk]
Πολλές ευχές για αγάπη, κατανόηση, υγεία, γαλήνη.
Image credit: Orbital Debris Program Office
